Thuật toán không phải là chiếc đũa thần, nó không làm được tất cả mọi thứ trên đời, nhưng nếu bạn nắm vững thuật toán, bạn sẽ có lợi thế vô cùng lớn trong cuộc tranh nghề nghiệp vô cùng khóc liệt hiện nay. Vì thế nếu có cơ hội làm quen với thuật toán bạn hãy học nó càng sớm càng tốt. Sau đây là tất cả những hướng đi, những lợi ích mà bạn sẽ có nếu theo đuổi con đường Thuật Toán.
1. Trung học cơ sở: khi bạn học THCS bạn mong muốn thi vào cấp 3 của trường Chuyên Tin, ví dụ như Phổ Thông Năng Khiếu ĐH Quốc Gia TpHCM thì ngoài các môn cơ sở thì bạn phải thi môn Tin Học và bài thi này là những câu hỏi đều là về Thuật Toán.
Tham khảo đề thi môn Tin 2014: https://www.dropbox.com/s/xtlg7z0bsyfdyxn/De_thi_tuyen_sinh_lop_10_mon_Tin.pdf?dl=0
2. Trung học phổ thông: Là cấp học quan trọng vì sắp tới bạn sẽ phải chuẩn bị cho kỳ thi Đại Học, có một con đường khác mà bạn KHÔNG cần phải thi ĐH đó chính là thi Học Sinh Giỏi Quốc Gia. Khi bạn có giải Nhất, Nhì hoặc Ba của kỳ thi HSG QG bạn sẽ được tuyển thẳng ở bất kỳ trường ĐH nào ở Việt Nam miễn là phù hợp với môn mà bạn có giải. Và bạn có biết là đề thi HSG QG môn Tin Học những câu hỏi cũng sẽ là Thuật Toán.
Tham khảo đề thi HSG QG 2014: https://www.dropbox.com/s/p2rw4k06ntf8p4r/DeThi-HSGQG2014.pdf?dl=0
Chưa dừng lại ở đấy, khi bạn có giải QG và nằm top những học sinh có điểm cao, bạn sẽ được bồi dưỡng để tham dự kỳ thi International Olympiad in Informatics (IOI) kỳ thi Olympic Tin Học Quốc Tế. Đây là kỳ mang tầm cỡ thế giới và tại đây chính là cái nuôi mà hiện nay rất nhiều kỹ sư CNTT tài năng bước ra từ cuộc thi này. Bạn sẽ có 2 ngày thi đấu với các bạn học sinh ở nhiều quốc gia khác nhau, mỗi ngày sẽ có 3 câu hỏi về thuật toán cần phải giải quyết.
Tham khảo đề thi IOI 2016: http://ioi2016.ru/pages/ps?locale=en
Kỳ thi IOI 2016 diễn ra tại Nga
3. Đại Học: Những năm tháng chinh chiến cấp 3 sẽ mang lại cho bạn những thuận lợi nhất định, khi có giải thưởng về Tin Học, nếu bạn học ĐH ở VN bạn sẽ được ưu tiên và học các hệ “chất lượng cao” của Trường ĐH mà theo học.
Ở cấp bậc Đại Học này sẽ có rất nhiều cuộc thi về thuật toán cấp quốc gia cũng như quốc tế, mình xin được liệt kê các cuộc thi tiêu biểu mà bạn có thể tham gia để nâng cao trình độ của mình và sẽ giúp ích cho bạn rất nhiều sau này khi đi làm:
- Olympic Tin Học Sinh Viên Việt Nam: Đây là cuộc thi học thuật lớn trong nước do Hội Tin Học Việt Nam tổ chức từ 1992. Nơi đây bạn sẽ thi đấu với rất nhiều những bạn sinh viên học CNTT khác trong cả nước. Có rất nhiều khối thi tại cuộc thi này: Nếu bạn năm 1 bạn sẽ được thi Không Chuyên, nếu bạn học Cao Đẳng bạn sẽ tham gia khối Cao Đẳng, bạn từ năm 2 trở lên bạn sẽ thi khối Chuyên Tin. Đặc biệt nếu bạn đã có giải về Tin Học bạn sẽ được tham dự khối Siêu Cúp đây là khối thi dành cho những bạn đã từng có giải cao ở những mùa trước của Olympic.
Tham khảo đề thi Olympic Tin Học 2015 tất cả khối thi: https://www.dropbox.com/s/8hjr0xduqdumi2w/2015.rar?dl=0
- Kỳ thi lập trình Quốc Tế ACM-ICPC ( ACM International Collegiate Programming Contest ): Đây là một trong những kỳ thi về lập trình lớn nhất thế giới ở thời điểm hiện tại, bạn sẽ không còn phải thi cá nhân nữa mà bạn sẽ phải thi nhóm 3 người. Và để đến được kỳ thi Chung Kết Thế Giới World Finals(Ảnh) này bạn phải trải qua rất nhiều vòng thi cấp quốc gia và khu vực. Rất nhiều công ty và những nhà tuyển dụng sẽ có mặt ở vòng chung kết thế giới này. Đây chính là dịp để bạn giới thiệu mình với cộng đồng lập trình thế giới. Đề thi của kỳ thi này sẽ bao gồm từ 10 đến 12 bài về thuật toán và nhóm bạn phải cạnh tranh với rất nhiều trường ĐH danh giá trên thế giới như: MIT (Mỹ), Harvard (Mỹ), Moscow Institute of Physics & Technology (Nga), ĐH Shanghai Jiao Tong (ĐH Giao Thông Thượng Hải), ĐH Warsaw (Ba Lan), ĐH Tokyo (Nhật).
Tham khảo đề thi ACM-ICPC 2016: https://icpc.baylor.edu/worldfinals/problems/icpc2016.pdf
ACM-ICPC là nơi bạn sẽ thi đấu với rất nhiều trường Đại Học đến từ khắp nơi trên thế giới.
- Thực tập ở nước ngoài: trong những năm qua rất nhiều sinh viên Việt Nam học tại VN nhưng có cơ hội thực tập ở nước ngoài, điều đáng nói là những công ty họ thực tập đều là những công ty lớn. Ví dụ như: Google, Facebook, Amazon…Làm sao những sinh viên này có thể được những công ty công nghệ hàng đầu biết đến và mời thực tập? và khi phỏng vấn chọn thực tập sinh họ sẽ hỏi những gì?
Để nộp hồ sơ thực tập thì bạn có thể nộp online hoặc có người nào đó làm trong công ty sẽ refer bạn. Sau đó bạn sẽ có 2 đến 3 vòng phỏng vấn online. Ví dụ như Facebook năm nay thì sau khi qua vòng hồ sơ bạn sẽ phải làm 1 câu thuật toán trên trang https://www.hackerrank.com, thường đây sẽ là câu hỏi để loại bớt những người không biết gì về thuật toán họ mong muốn bạn sẽ phải nộp bài 1 lần và đúng luôn ngay lần đầu tiên.
Sau khi qua vòng đó thì bạn sẽ có 1 đến 2 vòng Interview bằng phone hoặc skype họ sẽ hỏi bạn 1 đến 2 câu thuật toán và bạn sẽ phải code ngay lên màn hình để họ xem. Vòng này thi ngoài kỹ năng về “problem solving” bạn còn phải có kỹ năng “communication” tiếng Anh tốt. Nếu thiếu 1 trong 2 kỹ năng đó bạn sẽ fail.
Bạn có thể tham khảo các câu hỏi phỏng vấn Internship của Facebook tại đây: https://www.glassdoor.com/Interview/Facebook-Software-Engineer-Intern-Interview-Questions-EI_IE40772.0,8_KO9,33.htm
Du học ngay sau khi học 1 năm ở VN: Ngoài ra mình thấy có nhiều bạn cũng chọn 1 con đường khác là du học sau khi học năm đầu tiên ở VN, khi bạn có kiến thức về thuật toán + trình độ Tiếng Anh tốt. Ở Việt Nam mình thấy rất nhiều bạn họn học trường NUS (ĐH Quốc Gia Singapore). Bên đó cũng có một đội tuyển về Thuật Toán cực mạnh, và hiển nhiên là bạn sẽ tiếp tục được thực hiện ước mơ của mình.
4. Đi làm: Như mình đã nói ở trên, không phải hiển nhiên mà nhiều công ty lớn hiện nay những bài Interview của họ cho vị trí “Software Engineering” lại hỏi nhiều Thuật Toán đến vậy, họ biết họ cần gì vì thế để trở thành 1 global Engineer bạn phải trang bị cho mình những kiến thức thuật toán cần thiết.
Trước đây tôi cũng đã từng giới thiệu với các bạn một số kỳ thi về thuật toán do các công ty công nghệ lớn tổ chức, mục tiêu của họ ngoài việc tổ chức sân chơi cho những người đam mê thuật toán toàn cầu thì đây cũng là dịp để họ có thể tuyển được nhân tài cho công ty họ. Những kỳ thi này bạn có thể tham dự với tư cách là Sinh Viên, HV Cao Học hoặc bạn đã tốt nghiệp ra trường vẫn có thể tham dự.
- Cuộc thi Google Codejam do Google tổ chức, bạn có thể đọc thêm thông tin tại đây, có đề bài, bài giải mẫu 1 câu của mình , để bạn tham khảo: https://www.facebook.com/photo.php?fbid=10202240253403317&set=a.1029601955860.4220.1699687190&type=3&theater
- Facebook HackerCup cũng là một kỳ thi về thuật toán hấp dẫn không kém do Facebook tổ chức, đây cũng là kỳ thi online giành cho mọi đối tượng, 1 kết quả tốt ở kỳ thi này đồng nghĩa với việc bạn sẽ Facebook để mắt tới và bạn sẽ có lợi thế nhất định khi ứng tuyển vào FB. Bạn tham khảo để thi của Facebook 2016 tại đây: https://www.facebook.com/hackercup/problem/952837544792288/
- Ngoài ra các công ty khác hiện nay cũng đã bắt đầu tổ chức các kỳ thi về thuật toán như: Samsung contest, Code Challenge của Topcareer (Nhật)…
Facebook HackerCup không phải là kỳ thi dành cho Hacker đâu, nó là kỳ thi về Thuật Toán đấy.
Tóm lại: Trong lĩnh vực CNTT vô cùng rộng lớn này thì Thuật Toán thật ra cũng chỉ là 1 hướng đi rất nhỏ để bạn có thêm chọn lựa cho mình. Thuật Toán không phải là con đường duy nhất mang đến thành công. Nhưng nó là một con đường thú vị, trải đầy những chông gai thách thức, những gì bạn thấy được từ những thành công của những người đi trước là kết quả của cả 1 quá trình phấn đấu không mệt mỏi của những người theo đuổi con đường này.
Bên dưới của sự hào nhoáng của thành công ấy là cả một sự đánh đổi rất lớn. Nhưng bạn thử nghĩ xem trên đời này, làm việc gì mà không phải đánh đổi. Vì mọi thành công đều có cái giá của nó.
Những gì mình viết ra đây cung cấp cho các bạn có thêm những thông tin tham khảo để chọn lựa cho con đường riêng của mình. Hi vọng các bạn sẽ có thêm những thông tin hữu ích trên con đường nghề nghiệp của mình.
Xin kết thúc note này với bài báo: